
Otomatik Sulama Sistemi Projesi Nasıl Çizilir?
Otomatik sulama sistemleri projesi için başlangıçta elde etmemiz gereken ilk şey, sulama projesinin uygulanacağı alana ait bir vaziyet planıdır. Bu vaziyet planı genellikle AutoCAD formatında bulunabilir. Ancak, böyle bir çizim formatı yoksa, alanın vaziyet planı, arazi ölçümlerinde kullanılan basit aletlerle kendi imkanlarımızla belirlenebilir. Alanın yapılarına göre referans alınarak oluşturulan röleve verileri, AutoCAD gibi çizim programlarına aktarılıp vaziyet planı çizilir ya da zaten mevcut olan AutoCAD formatındaki vaziyet planı kullanılarak otomatik sulama projesinin çizim aşamasına geçilir.
Bu noktada ilk olarak vaziyet planında bitki örtüsünün bulunduğu alanlar, genellikle damlama sulama yapılacak bölgeler, gölgeli alanlar, bahçenin sağ, sol, ön ve arka kısımları gibi belirli kullanımlar göz önünde bulundurularak ayrılır.
Sulama Başlıkları
Bahçemize otomatik sulama sistemini yerleştirmek için önemli bir husus da sulama başlıklarıdır. Bu başlıklar sulama sistemlerinde üç yaygın şekilde kullanılır.
Damlama sulama, sulama hortumu üzerindeki damlama delikleri veya mikro spreyler aracılığıyla bitkilerin kök bölgelerine doğrudan yavaş ve düzenli aralıklarla su verir.
Küçük alan sprinkleri ve sprey sprinkleri, 7.5x7.5 metrelik alanlarda bahçenin belirli bir bölümünü sulamak için idealdir.
Geniş alan rotorları ise 7.5x7.5 metreden daha büyük alanlarda sulama yapmak için daha ekonomik ve verimli bir seçenektir.
Ancak, küçük alan sprinkleri, sprey sprinkleri ve geniş alan rotorları aynı sulama bölgesindeki vanalara bağlanmamalıdır. Çünkü bir sprey sprinkler 5 dakikada sulama yaparken, bir rotor sprinkler aynı alana 15 dakikada sulama yapar. Bu nedenle, bu farklı başlıklar aynı vanaya bağlanırsa, kısa süre çalıştırıldığında rotor ile sulanan bölgeler yeterince sulanmazken, uzun süre çalıştırıldığında sprey sprinklerin olduğu alanlar fazla sulanabilir. Bu dengesizlik sulama verimliliğini düşürebilir.
Çizim Aşaması
Otomatik sulama projesi çiziminde sprinkler konumlarına dikkat etmek oldukça önemlidir. Farklı tipte sprinkleri karıştırmak yerine, alana yerleştirilen sprinklerlerin uygun bir şekilde seçilmesi gerekmektedir. Bu, sulama sistemi çalıştırıldığında birbirlerini tamamlayarak tüm alana dengeli bir su dağılımı sağlayacaktır. Ayrıca, sprinklerlerin kullanıldığı markanın belirttiği uzaklıklara uygun olarak yerleştirilmesi önemlidir. Yani, çizim ve uygulama sürecinde sprinkler başlıkları, eşit aralıklarla tek bir noktadan başlayarak alana yerleştirilmelidir.
Çizim aşamasında, bir köşeden başlayarak ilerlemek en uygunudur. Her köşeye, kullanılan sprinklerin ölçüsüne uygun şekilde bir çeyrek daire konumlandırılmalıdır.
Eğer kullanılan sprinklerler birbirlerini kapatmıyorsa, aralarında eşit mesafede yarım daire şeklinde sprinkler yerleştirilebilir.
Sprinklerlerin birbirlerini tam olarak kapatmadığı durumlarda, aralarına tam daire atış alanına sahip sprinklerler eklenmelidir. Sprinklerler yerleştirildikten sonra, alanda ıslanmayan bölgelerin kontrol edilmesi önemlidir.
Vanalar
Sulama başlıkları çizime yerleştirildikten sonra, vanaların konumları belirlenir. Vanaların yerleştirilme amacı, alanın tek seferde sulanamayabileceği durumlarda suyun yeterli olmamasıdır. Bu nedenle, örneğin, ilk vana belirli bir süre çalışır ve ardından programlanan sistem bu vanayı kapatırken ikinci vanayı açabilir. Burada önemli olan nokta, mümkün olduğunca az sayıda, uygun çap ve özelliklere sahip, maliyeti düşürecek vanaları kullanarak vana sayısını minimize etmektir.
Vanaların yerleştirileceği konumu seçerken bitkilerin su ihtiyacı ve vanaların güneşle ne kadar temas edeceği gibi faktörleri göz önünde bulundurmalıyız. Vanalar, kolayca erişilebilir ve eğer manuel olarak açılacaklarsa sulama sırasında ıslanmayacağımız bölgelere yerleştirilmelidir.
Alanın düzgün olmayan köşelerinde ise düzensiz alanları düzeltebilmek için ayarlanabilir sulama nozulları gibi çözümler kullanılabilir. Bu tip nozullar, alanın köşelerinde düzensizlikleri gidermek için idealdir.
Borulama
Sulama sistemlerinde, yanal borularda PVC ve polietilen borular olmak üzere iki farklı boru türü kullanılabilir. Bu borular, özellikle düz bir şekilde yerleştirilerek her vana bölgesindeki sprinkleri ayrı hatlarda birleştirecek şekilde birleştirilir. Sprinkler hatları, ilgili vana bölgelerine en kısa ve doğrudan yol izleyerek vanalara bağlanmalıdır. Bu süreçte alan içindeki sert zeminler, duvarlar, ağaç gövdeleri ve doğal gaz hatları gibi unsurlara dikkat edilmelidir.
Daha sonra, vanaya en uzak konumda bulunan sprinkler başlıklarıyla başlayarak boruların boyutları belirlenir. Her borunun su miktarına dayanma kapasitesi farklı olduğundan, bu özelliklere göre boruların yerleştirilmesi önemlidir. Boruların doğru boyutlandırılması, sistemdeki su basıncını ve akışını etkileyebileceğinden, bu adım özenle planlanmalıdır.
Kablolama-Kontrol Ünitesi
Borulama işlemi tamamlandıktan sonra kablo bağlantılarına geçilir. Ancak kablo bağlantılarına başlamadan önce, kurulacak kontrol ünitesinin yerleştirileceği alana öncelikle dikkat edilmelidir. Bu alan, kolay erişilebilir ve güvenli olmalıdır. Kontrol ünitesi, vanaları yönetmemize olanak tanır. Bu ünite sayesinde vanaların ne kadar süreyle çalışacağı, hangi sırayla çalışacakları, günlük sulama sıklığı veya hangi mevsimlerde sulamanın yapılmayacağı gibi tarih ve zaman ayarlamalarını yapabiliriz.
Kontrol üniteleri, kullanılacak vana sayısına göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle, kullanılacak vana sayısına uygun bir kontrol ünitesi seçmek önemlidir. Çizim tamamlandığında, projede kullanılacak kablo miktarı projenin son haliyle belirlenebilir.